ციფრული სივრცეები, პერიფერია და “ბუნდოვანების კონცეფცია”
ავტორი: ანა გზირიშვილი
ციფრული სივრცეები, პერიფერია, პერიფერიის ენა,
პერიფერიის თარგმნა, მდგომარეობებს შორის,
ბუნდოვანება
როგორც ციფრული სივრცეები და კოდირების ენაა უცხო და ამოუცნობი ადამიანების უმრავლესობისთვის, ისევე უცხოა და ამოუცნობი პერიფერია და მისი ენა გლობალური ჩრდილოეთისთვის.
საქართველო ერთ-ერთი რადიკალური პერიფერიაა. ისეთი, რომ ჩვენი თავი ჩვენთვისვეა გაუგებარი და უცხო.
მთელი კავკასიის რეგიონი დატეხილია პოლიტიკურად, კულტურულად, ლინგვისტურად. ეს დატეხილობა ხელოვნურად შექმნილი სოციალური, ეთნიკური, რელიგიური და ეკონომიკური კონფლიქტების პროცესების ნაყოფია. რეგიონი მრავალი პროქსი დაპირისპირებების შედეგად შექმნილი ჩამსხვრეული მინებითაა სავსე. (პროქსი – საგანი, ადამიანი ან მოვლენა, რომელიც მოქმედებს ან გამოიყენება სხვა საგნის, ადამიანის ან მოვლენის ნაცვლად. მაგალითად, მთიანი ყარაბაღის ომი შეიძლება მივიჩნიოთ პროქსი ომად – რეგიონში რუსეთის და თურქეთის იმპერიული ინტერესების დაპირისპირებად.) ამ ნამსხვრევებს ათასი ანარეკლი აქვს და თავბრუსხვევას იწვევს, როცა ვცდილობთ რეალური სურათი დავინახოთ და თვითიდენტობის გამორკვევის პროცესი დავიწყოთ. ეს მდგომარეობა, რა თქმა უნდა, სახელოვნებო სივრცეზეც ვრცელდება.
დღესდღეობით საქართველოს სახელოვნებო სივრცე გამორკვევისთვის იყურება დასავლეთისკენ. იმისთვის რომ საქართველომ თავის თავს უწოდოს ევროპა, კავკასიის დანარჩენ ქვეყნებს და ხალხებს არქმევს ორიენტს. ევროპელის სტატუსისთვის რბოლაში რეგიონში კიდევ უფრო მეტი დატეხილობა, იგნორი, რასიზმი, შოვინიზმი, დისკრიმინაცია იქმნება. აქ ბარიერების ყველა სახეობაა: მილიტარისტული ბარიერი, ენობრივი ბარიერი, ციფრული ბარიერი, ნაციონალისტური ბარიერი.
რთულია დასავლური კონტექსტების პროდუქტიულად გადმოთარგმნა, მეორე მხრივ, რთულია დასწავლილი ცნებების ადგილობრივ კონტექსტზე მორგება, ამ კონცეფციებით ადგილობრივი კოდის შექმნა.
ჩემი აზრით, საქართველო ჯერ კიდევ მსოფლიოსთან დაკავშირების ფორმების ძიებაშია და ჯერჯერობით ვერ ახერხებს გლობალურ დიალოგში ჩართვას. ინსტაგრამიდან ვიზუალური ინფორმაციის მიღება მარტივია, თუმცა სოციალური მედიებიდან ასეთი სიმარტივით არ შემოდის სხვა ტიპის, თუნდაც თეორიული ცოდნა. ამიტომ ჩვენ მხოლოდ ზედაპირულად ვართ გლობალურ კონტექსტებთან, ხელოვნებასთან სინქრონში, როგორც “ეგზოტიკური” სახელოვნებო სივრცე.
რა მოხდება, თუ არ შევხედავთ დასავლეთს და შევხედავთ ჩვენნაირ “ბუნდოვან და კომპლექსურ” სივრცეებს, ისეთს მაგალითად, როგორიცაა ციფრული სივრცე, ან ჩვენი მეზობელი ქვეყნები.
ციფრული სივრცის დომინანტური ნაწილი – სოციალური მედიები, უფრო სწორედ ასოციალური მედიები, კაპიტალიზმის საყვარელი შვილი, წინასწარ განსაზღვრული ალგორითმით განაგებს მეინსტრიმულ კონტექსტებს და ნელ-ნელა უფრო ჰომოგენურს ხდის სამყაროს.
მაგრამ ამ ალგორითმების მიღმა არსებობს არაპოპულარული კონტექსტები, ნაცრისფერი ზონები და ციფრული სამყაროდან ჩვენთვის გამქრალი ტერიტორიები – ისეთი, მაგალითად, როგორიც აფხაზეთია. როგორც ჰიტო შტაიერლი ახსენებს დუტი ფრი არტში (Duty Free Art: Art in the Age of Planetary Civil War): აეროპორტის კონტეინერები, გადასახადებისგან თავისუფალი სხვადასხვა ზონები, რომლებშიც მოწინავე კოლექციონერები მნიშვნელოვან “არტ ვორკებს” ინახავენ.
მინდა გაგიზიაროთ ჩემი კვლევის პროცესი რეზიდენცია “სუბტროპიკული კულტურების” ფარგლებში, რომელიც ორგანიზებულია MagiC Carpets და Tbilisi Photo Festival-ის მიერ. პროექტი მიზნად ისახავდა ქართველ და აფხაზ ხელოვანებს შორის დიალოგის წამოწყებას და საერთო გამოფენის გაკეთებას. შევქმენი ნამუშევარი, რომელიც აერთიანებს აფხაზურ ლექსს და ოსურ სოფელს.
“ქალი იცინის ღამით” აფხაზი პოეტის, ნელი თარბას (1934-2014) ლექსია, რომლის მხოლოდ ქართული თარგმანი ვიპოვე ბიბლიოთეკაში. ეს სათაური ერთგვარი განაცხადია და უკავშირდება ჩემს დიდი ხნის ფანტაზიას, კითხვის პერფორმანსს უადგილო ადგილას, ღამით, შორს მთებში. ეს წარმოდგენა ასევე უკავშირდება ბებიაჩემის სოფელს – ბერიჯვარს – ცხინვალის რაიონში, რომელსაც ომის შემდეგ სახელი გადაარქვეს და ‘’გააქრეს’’.
ნამუშევრის შესაქმნელად მჭირდებოდა კვლევა.
მუშაობის პროცესის ყველა ეტაპზე გამოაშკარავდა მრავალგვარი ტექნიკური, ენობრივი, სისტემური, პოლიტიკური, ემოციური და მორალური ბარიერი. მინდოდა ლექსის ორიგინალი ვერსიის გამოყენება და თარგმანზე კოლაბორაცია. აფხაზი კოლაბორატორის მოძიება შეუძლებელი გახდა.
გარდა იმისა, რომ ქართული არქივი არ არის კარგად ორგანიზებული, აღმოჩნდა, რომ აფხაზური ბევრად ცუდადაა მოწესრიგებული. არსებობს ძალიან მწირი ინფორმაცია, ისიც მხოლოდ რუსულ ენაზე, რთულად მოსაძებნ საიტებზე. არ არსებობს ნორმალური პლატფორმა ინგლისურ-აფხაზური ან რუსულ-აფხაზური თარგმანისთვის. ნელი თარბა ერთ-ერთი ყველაზე ცნობილი აფხაზი პოეტი ქალია, რომლის წიგნებსაც გამოსცემდნენ და ბევრ კრებულშია შესული. ლექსის ორიგინალი ვერსია ჰქონდა მხოლოდ მწერლის მემკვიდრეს, რომელმაც სხვადასხვა მიზეზის გამო ლექსის აფხაზური ვერსია ვერ გაგვიზიარა და გვთხოვა, რომ თარბას ლექსი არ გამოგვეყენებინა.
პარალელურად ვეძებდი ინფორმაციას ბებიაჩემის სოფელზე ოსეთში, რომელიც რუკებიდან საერთოდ გამქრალია, არც ახალ სახელწოდებაზეა რაიმე ინფორმაცია.
ისე არის დაკარგული ეს ლექსიც და სოფელიც, როგორც ჩემი გვარი უდკ-ს (ბერლინის სახელოვნებო უნივერსიტეტი) ბიუროკრატიულ სივრცეებში. როგორც დღევანდელი მთიანი ყარაბაღის ომის დროს რეალურ სიტუაციაზე ინფორმაცია დაკარგული და მიუღწეველია ორივე მხარისთვის.
დღევანდელ მეინსტრიმულ ცოდნის სტრუქტურებში თუ რაიმე არსებულ კატეგორიას არ მიეკუთვნები, საშიშროება გელის, რომ გაქრე. ან გაუგებრობაში და არასწორ ინტერპრეტაციებში საერთოდ დაიკარგოს შენი სახე.
ლექსიც და სოფელიც ქრებიან, თუმცა აჩრდილს ქმნიან და ამ აჩრდილის ფორმის მიხედვით შესაძლებელია, რომ ისინი წარმოვიდგინოთ. უამრავი გამქრალი ობიექტი და სუბიექტია, რომელთა აჩრდილებიც ჩვენზე მაინც მოქმედებენ, გვაძლევენ ინსპირაციას, ინფორმაციას.
ჩემთვის ინსპირაციულია ედუარდ გლისანის შეხედულება, რომელსაც ახსენებს თავის ტექსტში: ურთიერთდამოკიდებულებების პოეზია (Poetics of Relation). ის საუბრობს კრეოლის ენებზე და კარიბების მრავალენოვან და მრავალეთნიკურ კულტურულ პროცესებზე, რომელთა პირდაპირი გადმოთარგმნა და მარტივად ახსნა თითქმის შეუძლებელია. იგი ამბობს, რომ მსგავსმა სივრცეებმა უნდა მოითხოვოს ბუნდოვანების უფლება, ის რომ დასავლეთისთვის არ არის ყველაფერი გასაგები, რაც პერიფერიებში ხდება, ეს ლოგიკურია და არ უნდა გადავღეჭოთ, შევცვალოთ სათქმელი და თარგმანი დასავლეთის გამო.
ჩემთვის ეს ბუნდოვანების კონცეფცია ინსპირაციულია, რადგან იგი ერგება საქართველოსაც და თავისუფლებას ანიჭებს კულტურის სფეროში მოღვაწე ადამიანს. ასევე იძლევა მოტივაციას ლოკალურ სივრცეში მეტი ექსპერიმენტული მიდგომების გასაჩენად.
სიტყვა “ბუნდოვანება” ჩნდება დანიელ ფროტას წიგნში – “ბუნდოვანების ქებაში. მთარგმნელის ტექსტების კრებული” (In Praise of Opacity: A Collection of Translator’s Writings) წიგნი ხაზს უსვამს მთარგმნელის მნიშვნელოვან როლს, რომელიც ხშირ შემთხვევაში უგულებელყოფილია და თითქოს მაგალითებს გვიჩვენებს, რომ მთარგმნელი ასევე მწერალია, პოეტია. მას აქვს თავისუფლება, რომ თარგმნის ალტერნატიული გზები გამოიყენოს და თავისი ხელწერა დაატყოს ნათარგმნს.
აკადემიური სივრცისთვის მსგავსი მიდგომა შესაძლოა მიუღებელი იყოს, მაგრამ ზუსტად აკადემიური სივრცე აჩენს ბევრ ბარიერს ცოდნის გაზიარებისა და მიღებისათვის. ეს სივრცე და მისი ენა უმრავლესობისთვის მიუწვდომელია, კონკრეტული ელიტისთვისაა განკუთვნილი და დღევანდელობაში ძირითადად ევროცენტრული საფუძვლები აქვს. ისეთ სივრცეებში კი, როგორიც საქართველოა აკადემიური ენის თანამედროვე ფორმა ჩამოუყალიბებელია, ასევე არ არსებობს კრიტიკული წერის გამოცდილება იმისათვის, რომ ვისაუბროთ აქ მიმდინარე კომპლექსურ პროცესებზე. შესაბამისად, რთულია თეორიული ტექსტების წერა, სწორი ტერმინების მოძებნა, არსებულ კვლევებზე დაყრდნობა (რადგან ყველა სფეროში ძალიან ცოტა კვლევაა).
ვთვლი, რომ არააკადემიური გზებით თარგმნა, ცოდნის გავრცელება, გაზიარება არის გამოსავალი. ვფიქრობ, ასეთ სივრცეებში პოეზია წერის ადეკვატური ფორმაა. შეიძლება ტექსტში ნახსენები ფაქტები, კვლევა და დასკვნები სადავო იყოს, მაგრამ პოეზიით გადმოცემული სიტუაცია, ემოცია ან შეგრძნებების შრეები ყოველთვის ზუსტი და “სწორია’’.
მე მგონია, რომ საჭიროა ენის ერთგვარი დიერარქიზაცია და მასთან თამაში. ხელოვანები ალტერნატიურად უნდა მივუდგეთ ენას, ცოდნის შექმნას, დისკუსიას და დავიწყოთ ექსპერიმენტები.
გიზიარებთ ჩემ მიერ ინტერნეტიდან შერჩეულ სხვადასხვა ავტორის ტექსტს და ტექსტის ნაწყვეტს, რომლებიც ექსპერიმენტული გზებით საუბრობენ კომპლექსურ თემებზე, როგორიცაა – პერიფერია, ენა, თარგმანი, მეინსტრიმულ კონტექსტთან მორგების, დაკავშირების სირთულე.
***********
John Kelsey. Rich texts.
The anyspacewhatever
Maybe we finally given up on the ‘’old realism of spaces’’ as Gilles Deleuze put it. In his book Cinema 1: The movement image (1983), he used the term espace quelconque – ‘’whateverspace’’ , or ‘’any-space-whatever’’ __ to describe the cinematic image of undone space that, however shattered or blurred it may be, is also a space of pure potential. It could be a wasted urban void, or a shaky zoom into the luminous screen of a Macintosh… It is a space both ruined and fresh.
ანა გზირიშვილი
მთის სოფელში, სოფლის განაპირას, გორაკზე დგახარ იმისთვის, რომ დაუკავშირდე სამყაროს, დაიჭირო ვაიფაი, რომელიც ყველაზე მეტად შენ გჭირდება, მაგრამ ყველაზე მეტად შენ გიჭირს ჩაერთო ალგორითმის დინების ენაში.
წვიმს, ქარია, ტალახი, სეტყვა // შენ დგახარ და მოძრავი სურათები შენ გულს ამოძრავებენ, შენი გული ფეთქავს, სისხლს ტუმბავს ისე, რომ ტრანსში ხარ, შეყვარებული თითქმის. მეტი გინდა, მეტი მოძრავი სურათები, რომ იფეთქოს შენმა გულმა, არ იყო მარტო. “ვიდგები წვიმაში, ყინვაში ოღონდ შეიყვარე ჩემი JPG ფაილი მაინც’’.
On October 29, 1969
UCLA student Charley Kline attempts to transmit the text “login” to a computer at the Stanford Research Institute over the first link on the ARPANET, which was the precursor to the modern Internet. After the letters “l” and “o” are sent the system crashed,
making the first message ever sent on the Internet “lo”.
About an hour later, after recovering from the crash, the full text of “login” is successfully sent.
Ana Gzirishvili – **I believe the first message ever sent by internet was supposed to be ‘’love’’**
Sujata Bhatt. Search For My Tongue
You ask me what I mean
by saying I have lost my tongue.
I ask you, what would you do
if you had two tongues in your mouth,
and lost the first one,
the mother tongue,
and could not really know the other,
the foreign tongue.
You could not use them both together
even if you thought that way.
And if you lived in a place you had to
speak a foreign tongue,
your mother tongue would rot,
rot and die in your mouth
until you had to spit it out.
I thought I spit it out
but overnight while I dream,
(munay hutoo kay aakhee jeebh aakhee bhasha)
(may thoonky nakhi chay)
(parantoo rattray svupnama mari bhasha pachi aavay chay)
(foolnee jaim mari bhasha nmari jeebh)
(modhama kheelay chay)
(fullnee jaim mari bhasha mari jeebh)
(modhama pakay chay)
it grows back, a stump of a shoot
grows longer, grows moist, grows strong veins,
it ties the other tongue in knots,
the bud opens, the bud opens in my mouth,
it pushes the other tongue aside.
Everytime I think I’ve forgotten,
I think I’ve lost the mother tongue,
it blossoms out of my mouth.
ქეთუთა ალექსი-მესხიშვილი, “მოხარშული ენა”
Fred Moten. There is religious tattooing
for a long time, the lotion stigma swirled
on the man who clothes me with a broken
world. I came when they called me. that
cotton rubbed me the wrong way all the
way inside over the course of time. way before
cotton sewn into the coat of the one
who clothes me. before I started clothing
them with paper. before cotton sewn into
their coats they curled up on flat boats
all the way back up the country. the beaded
strips of leather and cotton made me come
to myself when he called me and wrote me
on the one who clothes me. pour some water
on me. make coming matter cut and twirl
on me. the law of emulsion is always broke
on me. somebody pour some beautiful jute
on me. let her blow some horn on me. the man
who clothes me in my skin is gonna write
on me. your writing moves to stop on me.
someday they’re gonna curve this on a pearl
on me but now it’s time to go and I can’t wait
to get up out from here. it’s simple to stay furled
where you can’t live. for a long, long time I’ve
been wearing this other planet like a scar on me.
ანდრო დადიანი. ახლა რუსთაველზე მივდივარ
ახლა რუსთაველზე მივდივარ,
როგორც ჰოლივუდის პავილიონში.
კი არის ეს ქუჩები გადაბრდღვიალებული, მაგრამ მე ფეხზე მკიდია,
ან, როგორც შენ იტყოდი, გაქნეულზე მკიდია, ჩემო პატარავ!..
ნეტავ შენ იყო მართლა პატარა
და მე ისე, ისე დიდი,
რომ შემეძლოს,
გაგაშორო ამ მექანიკური ცხოვრების ექოს, ან ამ ნათურებს ვწვდებოდე,
რომ სათითაოდ ფეხქვეშ ჩავიფშვნა. არ დაიჯერო მათი ნათება,
ისინი ჩვენზე არიან მოერთებული
და ჩვენი ჯანმრთელობა იწვის მათში. არ დაიჯერო ეს სინათლე,
ჩვენს გასანათებლად ვის ცხელა ახლა?!
რომელი ჩინოვნიკი გამოიწვდის ხელს ამ ზამთარში შენი ანთებული ფილტვების
ჩასაქრობად?! რომელი მღვდელი ილოცებს,
რომ ხვალ შენი თვალებიდან
ბოტკინი მანდარინებივით აღარ ამოჩახჩახდეს?! ამათ კი არა, მგონი, ღმერთმაც დაგვტოვა
(თუმცა მან ქრისტე მიატოვა და…).
უფალო, გამოდი საპატრიარქო რეზიდენციიდან, თოვლის ბაბუად გადაიცვი
და გაიარე ამ გახევებულ ქალაქში,
რომლის ჩრდილმაც წლებია გოჯით წინ ვერ წაიწია.
გამოჩნდი.
რად გვიანდები?
იქნებ ცხელ შხაპს იღებ და გაერთე?!
ქაშუეთთან ვზივარ და გელოდები.
გამოჩნდი!!
გამოდი, თორე ვიყვირებ,
პლაკატებს გამოგიკრავ, ყველგან
ვიყვირებ, რომ გათავდი და აღარ ხარ,
რომ გამოილიე საპატრიარქოში
თუ რომელიღაც მინისტრის კაბინეტში
საახალწლო სურვილების ასრულებისას.
ნუ იმალები,
თუღა ხარ, გამოდი გარეთ და მოგვხედე
ამ საახალწლოდ უიმედოდ დარჩენილებს,
ამ პავილიონის მასიური სცენისთვის გამწესებულებს, სადაც ჩაისაც არავინ გვიწვდის.
არ დაიჯერო, ჩემო პატარავ!
არ დაიჯერო,
ამ ზამთარში, ამ საშობაოდ,
ამ ნათურების ნათების,
ისინი ჩვენზე არიან მოერთებულები
და გასრესილი ციცინათელების სინათლით ანათებენ ამ პავილიონს.
არ დაიჯერო,
არ დაიჯერო ამ ნათურების ნათება,
ჩემო პატარავ!
Audre Lorde
The difference between poetry and rhetoric
is being ready to kill
yourself
instead of your children.
Audre Lorde. A Litany for Survival
For those of us who live at the shoreline
standing upon the constant edges of decision
crucial and alone
for those of us who cannot indulge
the passing dreams of choice
who love in doorways coming and going
in the hours between dawns
looking inward and outward
at once before and after
seeking a now that can breed
futures
like bread in our children’s mouths
so their dreams will not reflect
the death of ours;
For those of us
who were imprinted with fear
like a faint line in the center of our foreheads
learning to be afraid with our mother’s milk
for by this weapon
this illusion of some safety to be found
the heavy-footed hoped to silence us
For all of us
this instant and this triumph
We were never meant to survive.
And when the sun rises we are afraid
it might not remain
when the sun sets we are afraid
it might not rise in the morning
when our stomachs are full we are afraid
of indigestion
when our stomachs are empty we are afraid
we may never eat again
when we are loved we are afraid
love will vanish
when we are alone we are afraid
love will never return
and when we speak we are afraid
our words will not be heard
nor welcomed
but when we are silent
we are still afraid
So it is better to speak
remembering
we were never meant to survive.
Hakim Bey. Art Sabotage
_ART SABOTAGE STRIVES TO be perfectly exemplary but at the same time retain an element of opacity–not propaganda but aesthetic shock–appallingly direct yet also subtly angled– action-as-metaphor.
Art Sabotage is the dark side of Poetic Terrorism–creation- through-destruction–but it cannot serve any Party, nor any nihilism, nor even art itself. Just as the banishment of illusion enhances awareness, so the demolition of aesthetic blight sweetens the air of the world of discourse, of the Other. Art Sabotage serves only consciousness, attentiveness, awakeness._
Sorcery
_A poem can act as a spell & vice versa–but sorcery refuses to be a metaphor for mere literature–it insists that symbols must cause events as well as private epiphanies. It is not a critique but a re-making. It rejects all eschatology & metaphysics of removal, all bleary nostalgia & strident futurismo, in favor of a paroxysm or seizure of presence._
ზურა ჯიშკარიანი. რომელი ომის შვილი ხარ?
ჩვენი თაობა ჰიბრიდების თაობაა: ნახევრად კომიკური, ნახევრად მელანქოლიური ბიორობოტების, თითქოს რომელიმე მსხვილმა კორპორაციამ შემთხვევით software-ის უდიდესი დაწუნებული პარტია და ის წარმოებაში ისე ჩაუშვეს, რომ მისი „შეკეთება“, გასწორება ვერ მოხერხდა. კითხვაზე: „რა უბნელი ხარ, ბრატ?“ – ყოველთვის ვპასუხობდი, – სოხუმელი. სახლ-კარის უქონლობისა და მარადიულ დევნილად გადაქცევის გამო ჩვენ მივხვდით, რომ ჩვენი სახლი მთელი დედამიწაა, მაგრამ საიდენტიფიკაციო კოდად მაინც იმ ქალაქს ვასახელებთ, სადაც ბავშვობის მერე არასოდეს ვყოფილვართ. ეს ჩვენი ვირტუალური IP-მისამართია.
იტალო კალვინოს წიგნში “უხილავი ქალაქები” ყუბილაი ყაენი მოითხოვს მარკო პოლოსგან, მოუყვეს მის სახელმწიფოში შემავალი ქალაქების შესახებ, რომლებიც მას თვითონ არასოდეს უნახავს და პოლო ჰყვება საოცარ, დაუჯერებელ ქალაქებზე, რომლებიც დაბინდებისას საბაზრო დახლებივით აიკეცება და გამთენიისას ისევ აიწყობა, ქალაქებზე, სადაც დრო უკუღმა მიდის, ქალაქებზე, რომლებიც მიცვალებულებმა ააშენეს და ქალაქებზე, რომლებიც ციცინათელებივით ციმციმებენ სადღაც შორს, მაგრამ მათ ვერასოდეს უახლოვდები, როგორც ჰორიზონტს. ყოველთვის ხედავ, მაგრამ რამდენი მეტრიც უნდა იარო მისი მიმართულებით, იმდენი მეტრით გშორდება. და ყუბილაი ყაენს რჩება არჩევანი, დაუჯეროს მარკოს, რომ ეს ქალაქები, რომლებიც მის იმპერიას ეკუთვნის, მართლა არსებობენ ან არ დაიჯეროს.
ასე არის ჩემთვის სოხუმიც. ბევრსახიანი და ბევრნაირი ქალაქი, რომლის ერთგულები დავრჩით. არავინ იცის, რატომ… ჩემი ქალაქი სინამდვილეში ვირტუალური ქალაქების ნაკრებია. სადღაც დროსა და სივრცეში, ჩვენს ტვინებში წარმოსახული ქუჩები და სურნელები. და ის, რაც ჩვენ გვენატრება და გვიყვარს, თითქოს კვანტურ სუპერპოზიციაშია: თან არსებობს და თან – არა.
მე არ მახსოვს ის ლეგენდარული პლაჟები და სუბტროპიკები. მე მახსოვს ის, რაც იყო მას შემდეგ, რაც ედემის ბაღი დაიბომბა – ნანგრევებში პატარა გოგოებთან კოცნაობები, ცივი სახლები და აფეთქების ექო.
ჩემი სამშობლო სადღაც ამ ტერიტორიაზეა.
Clarice Lispector. Near to the wild heart.
Impossible to explain. She was leaving that zone where things have a fixed form and edges, where everything has a solid and immutable name. She was sinking deeper and deeper into the liquid, quiet and unfathomable region where vague and cool mists like those of morning hovered.
* სტატია მომზადებულია კუნტსჰალე თბილისის პროექტის ფარგლებში, ღია საზოგადოების ფონდის მხარდაჭერით.