კანადელი ფრანგი რეჟისორის ქართული კინო – ინტერვიუ ტობი ანდრისთან
ავტორი: თინა ლაღიძე
დიდ ბრიტანეთში, იოკშირში ლიდსის საერთაშორისო კინოფესტივალზე კანადელი ფრანგი რეჟისორის, ტობი ანდრისის ქართული მოკლემეტრაჟიანი ფილმის – “ჭიათურა” მსოფლიო პრემიერა შედგა. საქართველოში ფილმს 10 დეკემბერს თბილისის საერთაშორისო კინოფესტივალზე აჩვენებენ. სიუჟეტი ჭიათურაში ძველ საბაგირო სადგურზე ვითარდება. ერთი შეხედვით კამერული ისტორიის ფონზე ბევრს ვიგებთ პოსტსაბჭოთა დღევანდელ ჭიათურაზე, მაღაროელებზე და მათი ოჯახის წევრების განცდებსა და ქმედებებზე. მთავარ როლებს დარეჯან ხაჩიძე და დარეჯან ხარშილაძე ასრულებენ.
ინტერვიუ რეჟისორ ტობი ანდრისთან
ესაუბრა თინა ლაღიძე
თ.ლ.: ტობი, თქვენ ახლა თბილისში ცხოვრობთ, რა გაკავშირებთ საქართველოსთან და რამ განაპირობა თქვენი გადაწყვეტილება აქ გადაგეღოთ ფილმები?
ტ.ა.: პირველად საქართველოში დასასვენებლად ჩამოვედი, თავიდან ღვინით და კერძებით მოვიხიბლე, შემდეგ ისტორიით და კულტურით. თბილისმა ძალიან მომაგონა მონრეალი, ჩემი მშობლიური ქალაქი, ასეთივე სიდიდისაა და ჰგავს კიდეც შემოქმედებითი გარემოთი. იქაც ზუსტად ამავე რაოდენობის ფილმი გამოდის წელიწადში, რამდენიც აქ, კვებეკს ვგულისხმობ, პატარა ფრანგულ ანკლავს ინგლისურენოვან კანადაში.
აქ, თბილისში გავიცანი ადამიანები, ვინც კინოს სფეროში მუშაობს, მალევე დავმეგობრდით. ამასობაში ბევრი ვიმოგზაურე და საქართველოზე მოსაყოლი ამბებიც დამიგროვდა, დავიწყე მოკლემეტრაჟიანი ფილმების გადაღება ჯერ ჭიათურაზე, შემდეგ კი წყალტუბოზე.
თ.ლ.: გამოდის, რომ პოსტსაბჭოთა ინდუსტრიული გარემო გაინტერესებთ?
ტ.ა.: საინტერესოა და მხიბლავს სიუცხოვით, კანადიდან ვარ და არასდროს არ მქონია ურთიერთობა. არ ვარ “პოსტსაბჭოთა პერიოდის ბავშვი”, მაგრამ არის რაღაც განსაკუთრებული ამ გარდამავალი პერიოდის სულისკვეთებაში, იმაში, თუ როგორ ცდილობენ ადამიანები იპოვონ საკუთარი თავი ახალ რეალობაში და ამავდროულად, როგორ უჭირთ დააღწიონ თავი წარსულს. ეს განცდა და მიჯაჭვულობა წარსულთან ჯერ კიდევ ძლიერია საქართველოს ზოგიერთ ქალაქში.
თ.ლ.: ალბათ მართლაც მნიშვნელოვანია დრო, რადგან სულ მალე ბევრი რამ შეიცვლება, ესთეტიკაც და ხალხის ცხოვრების წესიც, ზოგიერთი რამ კი საერთოდ აღარ იარსებებს.
ტ.ა.: ნამდვილად. მაგალითად, ჭიათურაში გადავიღეთ საბაგირო კაბინა, რომელიც 65 წლის განმავლობაში ისე ფუნქციონირებდა, რომ არ განახლებულა. მე მოვასწარი, მივხვდი, რომ სწრაფად უნდა მემოქმედა. საბაგირომ ზუსტად იმ წელს შეწყვიტა მუშაობა სამუდამოდ, მე რომ სცენარი დავწერე. გამიმართლა. ჩემს ფილმში გადაღებულია ძველი საბაგიროს ფუნქციონირების ბოლო დღე – დასანანი იქნებოდა, რომ იქაურობის “სული” ვინმეს არ დაეფიქსირებინა.
თ.ლ.: “ჭიათურა” – ქართულენოვანი ფილმია და ლიდსის კინოფესტივალზე წარმოდგენილი იყო, როგორც ქართული ფილმი, მიუხედავად იმისა, რომ საფრანგეთის და საქართველოს კოპროდუქციაა (GREC, Terra Incognita Films) და დიდი წილი ფრანგულ დაფინანსებაზე მოდის.
ტ.ა.: ჩემთვის თავიდანვე ძალიან მნიშვნელოვანი იყო, რომ ნამუშევარი მაქსიმალურად ავთენტური და რეალისტური გამოსულიყო, მიუხედავად იმისა, რომ ფილმი მხატვრულია, სცენარი დაფუძნებულია დოკუმენტურ მასალებსა და ინტერვიუებზე ჭიათურელ ხალხთან. ფილმი აუცილებლად ქართული უნდა ყოფილიყო და ამიტომ ყველა მსახიობი ქართველია, გადამღებ ჯგუფშიც ყველა ქართველია ჩემი და ოპერატორის გარდა (ლუდვიკ პრუზკოვსკი). ასე რომ, ფილმი თავიდან ბოლომდე ქართულია. მიხარია, რომ მსოფლიო პრემიერა დიდ ბრიტანეთში, ლიდსის კინოფესტივალზე შედგა. სამწუხაროდ, გადაღებების გამო მე ვერ დავესწარი, მაგ დროს მეორე ფილმს ვიღებდი საქართველოში. ახლა კი თბილისის საერთაშორისო კინოფესტივალზე საშუალება მაქვს დავესწრო ქართულ პრემიერას გადამღებ ჯგუფთან ერთად, ძალიან ბედნიერი ვარ ამით.
თ.ლ.: ტობი, როგორია მომავალი გეგმები, კიდევ აპირებთ საქართველოში გადაღებას? ამჯერად რუსთავს ხომ არ უმიზნებთ?
ტ. ა.: ახლახან დავასრულე მეორე მოკლემეტრაჟიანი ფილმის გადაღება წყალტუბოს სანატორიუმებში მცხოვრებ დევნილებზე. ახლა პოსტპროდუქციის ეტაპზე ვარ. 2022 წლის კინოფესტივალებზე ვიხილავთ ალბათ. გარდა ამისა, ვმუშაობ ორ სრულმეტრაჟიან სცენარზე და ერთ-ერთი მათგანი ისევ საქართველოზეა, ასე რომ კიდევ დიდხანს მნახავთ თბილისის ქუჩებში მოხეტიალეს.
თ. ლ.: დიდი მადლობა, წარმატებას გისურვებთ!