მცირე გზამკვლევი თბილისის წიგნის დღეებისთვის
ავტორი: მათე წიკლაური
ყველაზე დიდი ლიტერატურული დღესასწაული, მკითხველის საყვარელი „თბილისის წიგნის დღეები“ დაიწყო. ტრადიციულად, ექსპო ჯორჯიას მე-11 პავილიონი 4, 5 და 6 ნოემბერს წიგნების ბაზრობას უმასპინძლებს. ქართველ მკითხველს ექნება შესაძლებლობა, მიიღოს არაერთ ძალიან საინტერესო ღონისძიებაში მონაწილეობა, დაათვალიეროს სხვადასხვა გამომცემლობის შესანიშნავად გამოცემული წიგნები და გაეცნოს არა მარტო ადგილობრივ, არამედ სხვა არაერთ საერთაშორისო მაღაზიასა თუ გამომცემლობას. „თბილისის წიგნის დღეებზე“ ათეულობით გამომცემლობა მონაწილეობს და ქართველ მკითხველს დაუვიწყარ, მრავალფეროვან და უაღრესად საინტერესო დღეებს სთავაზობს.
რას ნახავთ სულ ახალს და რას გირჩევთ…
რა თქმა უნდა, ბევრ ჩვენგანს უკვე არჩეული აქვს, თუ რა უნდა იყიდოს და მისთვის, შეიძლება ეს სია დამაბნეველიცაა, მაგრამ სარეკომენდაციო ხასიათის გარდა, ვფიქრობ, ქვემოთ ჩამოთვლილ წიგნებს მკითხველისთვის საგამომცემლო სიახლეების გაცნობაც შეუძლია.
როგორიც არ უნდა იყოს ჩვენი სიები წიგნის დღეების წინ, ვფიქრობ, მაინც ობიექტურად არსებობს ის რამდენიმე წიგნი, რომელთათვის შეუმჩნევლად გვერდის ავლა დანაშაულია.
ეს მცირე სტატია კი, ვფიქრობ, დაგეხმარებათ და წიგნების შეძენასთან დაკავშირებულ დილემებს თავიდან აგარიდებთ.
ფრანსუა ვივიონი – “მცირე ანდერძი”, “დიდი ანდერძი”, “ლირიკა”
XV საუკუნის ფრანგი პოეტის, ფრანსუა ვიიონის წიგნი “სულაკაურის გამომცემლობის” სერიას “მსოფლიო კლასიკა” თბილისის წიგნის დღეებზე შეემატება. წიგნში შესულია ლეგენდარული ავტორის მთავარი ნაწარმოებები – “მცირე ანდერძი”, “დიდი ანდერძი” და ვიიონის ჩართული ბალადები. კრებული მთლიანად ერთ-ერთი საუკეთესო ქართველის, ლეგენდარული დავით წერედიანის თარგმანია, რომელიც ზუსტად სწვდება ვიიონის პოეზიის არსს და ქართველ მკითხველს ამ საოცარ მწერალს მთელი დიდებულებით წარმოუჩენს.
კობო აბე – “სხვისი სახე”
შესანიშნავ იაპონელ მწერალს, კობო აბეს, ქართველი მკითხველი ორი ნაწარმოებით იცნობს: “ადამიანი ყუთი” და “ქალი ქვიშაში”. ჩვენ დიდი ხანია, რაც ველოდებოდით კობო აბეს სხვა ნაწარმოებსაც და ხვალიდან, 4 ნოემბრიდან, უკვე მისი ახალი გამოცემის შეძენა თბილისის წიგნის დღეებზე ”სულაკაურის გამომცემლობასთან” შეგიძლიათ.
კობო აბეს ტექსტის მთავარი მახასიათებელი კონკრეტული პრობლემების წამოჭრა და მათზე პასუხების ძებნისთვის დიდი დროის დათმობაა. ამ რომანში ისმის კითხვები: “ახერხებს კი ადამიანი სახის გარეშე არსებობას?”, “როგორია მისი სულიერი სამყარო?” და “როგორ უნდა დაეხსნა იმ ქაოსს, რომელიც ადამიანის სულში მეფობს. ამ და სხვა კითხვებს რომანი აუცილებლად უპასუხებს, ამდენად წიგნის დღეებზე მისი უყურადღებოდ დატოვება დანაშაულია.
არჩილ ქიქოძის “ხვლიკი საფლავის ქვაზე” და თემო რეხვიაშვილის “კურიერის ამბები”
ამ ორმა წიგნმა წელს ლიტერატურული პრემია “საბა” მოიპოვა. ორივე რომანი, პირველ რიგში, მათთვისაა, ვინც ინტერესდება თანამედროვე ქართული ლიტერატურით და მასში არსებული სიახლეებით, მაგრამ მთავარი მოტივი, რატომ უნდა შეიძინოთ ორივე რომანი, მაინც კარგი ლიტერატურის გაცნობის სიყვარულია.
რომანში “ხვლიკი საფლავის ქვაზე” უამრავ ალუზიასა და სიმბოლოს წააწყდებით, ნაწარმოების მთავარი გმირი თითქოს წარსულით ცხოვრობს, წარსულს არ ეშვება და ამ ნიადაგზე არაერთი საინტერესო ამბისა თუ ბარიერის გადალახვა უწევს.
პროფესიით მსახიობის, ახალგაზრდა კაცის ცხოვრების ფრაგმენტები, რომელიც თავს კურიერობით ირჩენს და ცხოვრებისეული ფათერაკების დასაძლევად თვითირონიის გზას ადგება. გარდა უშუალოდ პერსონაჟის და მასთან დაკავშირებული სიუჟეტური ხაზისა, ტექსტში იხატება თბილისის ისეთი სურათი, რომელიც ცალსახად მხოლოდ კურიერის თვალით ჩანს, მთელი თავისი სიცხადით.
ორივე რომანი “სულაკაურის გამომცემლობამ” გამოსცა და მათი შეძენა “სულაკაურის გამომცემლობის” პავილიონში შეგიძლიათ.
რევაზ ინანიშვილი – „ძველი ფურცლიდან“
„სულაკაურის გამომცემლობამ“ ქართველ მკითხველს ყველასათვის საყვარელი მწერალი, რეზო ინანიშვილი, კიდევ ერთხელ შეახსენა. „ძველი ფურცლიდან“ ავტობიოგრაფიული მოთხრობებისა და ჩანაწერების კრებულია. აქ შეხვდებით ავტორის ისეთ ჩანახატებს, რომლებიც პირველად ქვეყნდება, გაიცნობთ რევაზ ინანიშვილს, როგორც მხატვარს, და აღმოაჩენთ მის შესანიშნავ ისტორიებს ბავშვობაზე, ოჯახსა და იმ გარემოზე, სადაც მწერალი იზრდებოდა და დღეს უკვე ყველასთვის საყვარელ ამბებს იგონებდა. ეს კრებული არის ერთი ბიოგრაფიული წიგნი, რომელშიც საუბარი სიკეთის ძალაზეა და მას სხვა ბიოგრაფიული ტექსტებისგან საოცარი მხატვრული სტილი გამოარჩევს.
ხორხე ლუის ბორხესი – „ფიქციები“ და „ქვიშის წიგნი“
წელს „სულაკაურის გამომცემლობამ“ დოდო ყვავილაშვილის თარგმნილი ბორხესის „ქვიშის წიგნი“ და „ფიქციები“ გამოსცა. ეს ორი საოცრად შესრულებული თარგმანი დაგაბრუნებთ ბორხესის მაგიურ სამყაროში და ხელმეორედ აღგიძრავთ ბორხესის წაკითხვის შემდეგ დარჩენილ გაუნელებელ შთაბეჭდილებებს. მოთხრობების ორივე კრებული მცირე ზომისაა. „ქვიშის წიგნი“ ავტორის ორეულთან შეხვედრაზე, ბედისწერაზე, სიყვარულზე, სხვადასხვა ეთიკურ პრინციპსა და ამ თემების მიღმა გაცოცხლებულ ძალიან თავისებურ, საინტერესო პერსონაჟებზე მოგვითხრობს.
„ფიქციები“ კი ნამდვილად ხორხე ლუის ბორხესის ერთ-ერთი ყველაზე ცნობილი კრებულია. ის ორი ნაწილისგან შედგება. პირველი არის „ბაღი, სადაც ბილიკები იყრებიან“ (1941), ხოლო მეორე – „გამონაგონნი“ (1944). ამ მცირე ზომის მოთხრობებით მკითხველი ბორხესისეულ, დაუვიწყარ სამყაროში ჩნდება. ეს არის უშრეტი ფანტაზიისა და ფილოსოფიურ, ხშირად მისტიკურ ამბავთა კრებული, რომელიც ჩვენზე თავზარდამცემ შთაბეჭდილებას ტოვებს, შთაბეჭდილებას, რომელიც ადამიანებში მყარად იკიდებს ფეხს და არასოდეს ქრება.
პატი სმითი – „უბრალოდ, ბავშვები“
ცნობილი ამერიკელი მომღერლის, პატი სმითის გაცნობა ქართველ მკითხველს უკვე მწერლის რანგშიც შეუძლია. „სულაკაურის გამომცემლობამ“ მუსიკოსის შესანიშნავი ტექსტი გამოსცა და საზოგადოებას გენიალური შემსრულებელი კიდევ უფრო კარგად გააცნო. წიგნი მსოფლიოს მასშტაბით ძალიან პოპულარულია. ის გამოქვეყნებიდან მალევე „ნიუ-იორკ ტაიმსის“ ბესტსელერი გახდა და არაერთი ცნობილი ადამიანისა თუ კრიტიკოსისგან საოცარი შეფასება დაიმსახურა. მაგალითად, ჯონი დეპმა წიგნს პოეტური შედევრი უწოდა და განაცხადა: „პატი სმითმა პოეტური შედევრით დაგვაჯილდოვა. ეს წიგნი იშვიათი მოსაწვევია, რომელიც აქამდე ხელშეუხებელი განძის აღმოსაჩენად გვეპატიჟება“. ნაწარმოები ორი ახალგაზრდის, პატი სმითისა და რობერტ მეპლთორპის ბრუკლინში შემთხვევით შეხვედრაზე და იმწამსვე დაბადებულ საოცარი სიყვარულის ისტორიაზე გვიამბობს. სიყვარულის ამ ბრწყინვალე, ხშირად სირთულეებით სავსე, და ღრმა ფილოსოფიური ისტორიის ფონზე მკითხველს თვალწინ გადაეშლება მთელი მაშინდელი ეპოქა, შეძლებს გაიაზროს 60-70-იანი წლების კულტურული მახასიათებლები, რაც, ვფიქრობ, საკმარისი მიზეზია იმისათვის, რომ ტექსტი შეუმჩნეველი არ დარჩეს.
აქვე გთავაზობთ “სულაკაურის გამომცემლობის” კატალოგს.
რაინერ მარია რილკე – “დუინური ელეგიები და სხვა ლექსები”
ზვიად რატიანის შესანიშნავი თარგმანი და რაინერ მარია რილკე – ეს არის ერთი-ერთი მნიშვნელოვანი მოვლენა ქართულ მთარგმნელობით სივრცეში და უმნიშვნელოვანესი სიახლე ქართველი მკითხველისთვის და, არ შეიძლება, რომ ისეთი გენიალური მთარგმნელისა და პოეტის ნათარგმნი რაინერ მარია რილკე უყურადღებოდ დაგვრჩეს.
წიგნი “გამომცემლობა ინტელექტმა” გამოსცა და მისი შეძენა სწორედ იქ შეგიძლიათ.
ნინა ჩაგანავა – “იეროფანტის ყოვლად უნიჭო წარმოდგენა”
ნინა ჩაგანავას სადებიუტო რომანი “იეროფანტის ყოვლად უნიჭო წარმოდგენა” “ინტელექტის” დახმარებით გამოიცა. წიგნის გარეკანზე ავტორის ფსევდონიმს ვხვდებით – “ქვიშის კატა”. თხრობა ძალიან ჩამთრევი და სახალისოა, მაგრამ რაღაც დიდ ტკივილს მაინც შეიცავს: მწერლის განცდებს, ფიქრებს, გავუძლებთ თუ არა სახელმწიფოებრივი დამოუკიდებლობის გამოცხადებას და ამასთან დაკავშირებულ ახალ გამოწვევებს. ამ და სხვა მნიშვნელოვან შეკითხვებს ნინა ჩაგანავა სადებიუტო რომანში უპასუხებს.
ნინო ხარატიშვილი “მსახურთა შემოდგომა და სხვა პიესები”
თანამედროვეობის ყველაზე პოპულარული გერმანულენოვანი ქართველი ავტორი, ნინო ხარატიშვილი “თბილისის წიგნის დღეებზე” ახალი ნაწარმოებით გვიმასპინძლებს. გამომცემლობა “ინტელექტმა” მკითხველს კიდევ ერთი საჩუქარი გაუკეთა და ნინო ხარატიშვილი ამჯერად როგორც დრამატურგი, ისე გააცნო. შეგახსენებთ, რომ ჩვენ აქამდე რამდენიმე რომანით ვიცნობდით ამ მწერალს. წიგნი ოთხ დამოუკიდებელ პიესას აერთიანებს, რომლებსაც ერთი დიდი საერთო მაინც გააჩნიათ – მათი მთავარი გმირები გამორჩეული ქალები არიან. თითოეული მათგანი საოცარ მხატვრულ სახეს ქმნის და მკითხველში წარუშლელ შთაბეჭდილებას ტოვებს.
უილიამ თეკერეი – „სნობების წიგნი“
ლეგენდარული რომანის, „ამაოების ბაზრის“ ავტორი უილიამ თეკერეი ქართველი მკითხველისთვის ახალი ტექსტით ხდება ცნობილი. გამომცემლობა „ინტელექტი“ პაატა და როსტომ ჩხეიძეების ფანტასტიკურ თარგმანს გვთავაზობს. ამ წიგნით უილიამ თეკერეი საგანგებოდ ჩაუღრმავდა სნობიზმის არსს და, ასე ვთქვათ, სნობიზმის ენციკლოპედია დაწერა. მან ინგლისელი სნობების მაგალითზე განაზოგადა ეს საკითხი და უაღრესად ლამაზი, მხატვრული და ლაკონიური თხრობის სტილით შედევრი შექმნა. უილიამ თეკერეი არ უფრთხის წიგნში აღიარებას და ხაზგასმით ამბობს, რომ ყველაფერს ზუსტად ერთ-ერთი სნობთაგანი წერს, რომ ეს წიგნი სნობის სნობიზმზე დაკვირვებისა და კვლევის შედეგია და მეტი არაფერი… ნაწარმოების დასაწყისში ავტორი შედარებით და დადებით სნობებს გამოყოფს და მათ მახასიათებლებს საინტერესოდ წარმოაჩენს, ამდენად, ვფიქრობ, როგორია უილიამ თეკერეის თვალით დანახული სნობი და სნობიზმი, აუცილებლად უნდა გავიგოთ და მხედველობიდან არ უნდა გამოგვრჩეს.
აქვე გთავაზობთ გამომცემლობა “ინტელექტის” კატალოგს
ჯუნიჩირო ტანიძაკი – „ნაზი თოვა“
იაპონური ლიტერატურის კლასიკოსის, ჯუნიჩირო ტანიძაკის რომანი მეოცე საუკუნის არა მხოლოდ იაპონური, არამედ მსოფლიო ლიტერატურული შედევრია. კრიტიკოსები მიიჩნევენ, რომ გასული საუკუნის შუა ხანებში დაწერილი ეს რომანი, მეიჯის რევოლუციის შემდეგ შექმნილი ერთ-ერთ ყველაზე დიდი ლიტერატურული ნამუშევარია. ეს სქელტანიანი რომანი ოთხი, ერთმანეთისგან რადიკალურად განსხვავებული დის ცხოვრებაზე, მათ ტკივილებზე, განცდებსა და ფიქრებზე გვიამბობს. საოცრად მძაფრი და გენიალური მხატვრული ხერხებით გაჯერებული ტექსტის ფონზე მკითხველის თვალწინ მთელი იაპონია გადაიშლება, ქვეყნის წარსული და აგრესიის აღზევების პროცესი, პროცესი, რომელიც ყველა მოქალაქეზე წარუშლელ კვალს ტოვებს. ამდენად, გამომცემლობა „დიოგენეს“ გამოცემული და თათია მემარნიშვილის შესრულებული ფანტასტიკური თარგმანი აუცილებლად ყველამ უნდა ნახოს, „თბილისის წიგნის დღეები“ კი ტანიძაკის შედევრთან შესახვედრად ყველაზე კარგი დროა.
პრიმო ლევი “პერიოდული სისტემა”
პრიმო ლევის ერთ-ერთი ყველაზე მნიშვნელოვანი ლიტერატურული ნაწარმოები მისი მოთხრობების კრებულია, რომელსაც ავტორმა “პერიოდული სისტემა” დაარქვა. კრებული 1975 წელს დაიწერა, ის ოცდაერთი მოთხრობისგან შედგება და სამყაროს ავტორისეულ “ქიმიურ” თვალთახედვაზე გვიამბობს. ყველა მოთხრობას კონკრეტული ქიმიური ელემენტის სახელი ჰქვია, ამბების უმრავლესობა ავტობიოგრაფიულია და მწერლის ოჯახის, ახალგაზრდობის, წინაპრების, ოსვენციმისა და მეორე მსოფლიო ომის პერიოდს მოგვაგონებს.
ტექსტი გამომცემლობა “დიოგენემ” გამოსცა და მის შეძენა, სწორედ “დიოგენესავე” კუთხეში შეგიძლიათ.
აქვე გთავაზობთ გამომცემლობა “დიოგენეს” კატალოგს.
არგენტინელი კლასიკოსი, ხორხე ლუის ბორხესი ამბობდა: „როცა სამოთხეზე საუბრობენ, მე მუდამ ბიბლიოთეკის მაგვარი რამ წარმომიდგება თვალწინ.“ სწორედ ესაა თბილისის წიგნის დღეებიც, საგამომცემლო სტენდებთან შეკრებილი უამრავი ადამიანით, მკვეთრად ამ ტიპის ღონისძიებებისათვის დამახასიათებელი სასიამოვნო ხმაურით, ფასდაკლებებითა და პოლიეთილენის პარკებით დატვირთული უფროსებითა და ბავშვებით, რომლებიც თავთავიანთათვის შეძენილ წიგნის მოაფრიალებენ და სახე იმ მოუთმენლობის საოცარი შეგრძნებით უბრწყინავთ, რომელიც მათსა და ახლად შეძენილ წიგნებს შორისაა და სასწრაფოდ კითხვის დაწყებაზე მიუთითებს.
არ გამოტოვოთ „თბილისის წიგნის დღეები“ 4, 5 და 6 ნოემბერს… შეიქმენით საუკეთესო ლიტერატურული დღეები და დაისვენეთ ბრწყინვალე ავტორების საოცარ სამყაროში.
მათე წიკლაური