მეტაბოლიზმი – კენზო ტანგეს ომის შემდგომი იაპონიის აღორძინება
ავტორი: ანა ჭიღიტაშვილი
ომის შემდგომი იაპონიის ტრანსფორმაციის დიდი წილი კენზო ტანგეს ინსპირაციითაა შთაგონებული. ჰიროსიმას მშვიდობის მემორიალური პარკიდან დაწყებული, მისი სხვა შენობებით დამთავრებული, მარტივი აღმოსაჩენია, თუ როგორ შეცვალა ტანგეს კრეატიულობამ იაპონიის არქიტექტურული მიმართულება.
კენზო ტანგე დაიბადა ოსაკაში, იაპონიაში, 1913 წელს. არქიტექტურისადმი მისი გატაცება დაიწყო ტოკიოს უნივერსიტეტში სწავლის დროს, რომელიც 1938 წელს დაამთავრა. ტანგეს ადრეული ხედვის ჩამოყალიბებაზე გავლენა ლე კორბუზიეს ნამუშევრებმა იქონია, იგი მისდევდა ლე კორბუზიეს თანამედროვე არქიტექტურის პრინციპებს.
მეორე მსოფლიო ომის შემდგომ იაპონიას შეექმნა ურთულესი გამოწვევა კონფლიქტით განადგურებული ერის აღსადგენად. Რეკონსტრუქციისთვის შემუშავებულ მექანიზმში გაჩნდა კენზო ტანგეს იდეები და ხედვები. ღრმა პასუხისმგებლობის გრძნობით აღჭურვილი, ის ცდილობდა იაპონური კულტურის შერწყმას თანამედროვე არქიტექტურის პროგრესულ იდეალებთან.
ტანგეს პირველი გარღვევა ამ პროცესში იყო ჰიროსიმას მშვიდობის მემორიალური პარკის დიზაინი, შექმნილი ატომური ბომბის მსხვერპლთა პატივსაცემად. პარკი განასახიერებდა ერთგულებას განახლებისადმი და ამ პროექტმა არა მხოლოდ ტანგეს არქიტექტურული ოსტატობა აჩვენა, არამედ საფუძველი ჩაუყარა მის შემდგომ მიმდინარეობასაც, რომელიც სცილდება უბრალოდ თანამედროვე შენობის საზღვრებს და მიზნად ისახავს ღრმა მნიშვნელობების წარმოჩენას ყველა ნამუშევარში.
როდესაც იაპონიას აღმშენებლობის ამ რთული პერიოდის გავლა უწევდა, ტანგეს დიზაინი გამძლეობისა და იმედის სიმბოლოდ იქცა. მისმა არქიტექტურულმა ენამ შეუფერხებლად შეაერთა ტრადიციული იაპონური ესთეტიკა მოდერნიზმის სუფთა ხაზებთან, შექმნა უნიკალური სინთეზი, რომელიც კარგად გამოხატავდა ერის იმდროინდელ სულისკვეთებას.
ამ ყველაფრის შედეგად, Კენზო ტანგემ გადამწყვეტი როლი ითამაშა მეტაბოლიზმის მოძრაობის ჩამოყალიბებაში – ეს იყო ომის შემდგომი არქიტექტურული მოძრაობა, რომელიც ქალაქებს წარმოადგენდა, როგორც დინამიკურ, განვითარებად ორგანიზმებს. მისმა იდეებმა გავლენა მოახდინა ურბანულ დაგეგმარებაზე მთელ მსოფლიოში; მისი შემოქმედება ხაზს უსვამდა მოქნილობას და ადაპტირებას დიზაინში.
ტოკიოს ოლიმპიური სტადიონი (1964)
ტანგეს შემოქმედების დამაგვირგვინებელი იყო ტოკიოს ოლიმპიური სტადიონის დიზაინი 1964 წლის ზაფხულის ოლიმპიადისთვის. სტადიონის აქვს ფართო სახურავი, რომელიც შთაგონებულია ტრადიციული იაპონური ტაძრებით.
Osaka Expo 70 (1970)
Tange-ის ინოვაციურმა დიზაინმა Expo 70-ისთვის აჩვენა ასაწყობი და მოდულური კონსტრუქციის პოტენციალი. Ამის შემდგომ გახდა “Space Frame” სტრუქტურა საკულტო სიმბოლო და ტანგეს სამომავლო მიდგომების წინაპირობა.
იამანაშის პრესისა და მაუწყებლობის ცენტრი (1967)
ეს პროექტი ასახავს ტანგეს უნარს, შეუფერხებლად შეაზავოს თანამედროვეობა კულტურულ ელემენტებთან. შენობის დინამიკური ფორმა და ტრადიციული იაპონური მოტივების გამოყენება აჩვენებს ტანგეს ერთგულებას კულტურული უწყვეტობისადმი.
ტოკიოს მეტროპოლიტენის სათავო შენობა (1991)
ტანგეს ერთ-ერთი გვიანდელი პროექტი – ტოკიოს მეტროპოლიტენის სათავო შენობა კიდევ ერთი მაგალითია მისი მეტაბოლიზმის მიმდინარეობისადმი ერთგულებისა. ტყუპი კოშკები, მონუმენტური მასშტაბით, გამოხატავს ტოკიოს, როგორც გლობალური მეტროპოლიის სტატუსის სიმბოლოს.