1933 წელს საბჭოთა კავშირმა დაიწყო სამშენებლო პროექტი, რომელიც მოგვიანებით მსოფლიოს ულამაზეს მეტროპოლიტენად გადაიქცა. მოსკოვის მეტრო 1935 წელს გაიხსნა. ძირითადად ხელით აშენებული სადგურები უფრო სასახლეებს ჰგავს, ვიდრე მასობრივი ტრანზიტის ადგილებს. და ეს მართლაც იყო თავისებური სასახლე: საბჭოთა კავშირი ამ სადგურების საშუალებით გადმოსცემდა იდეას, რომ არა მეფე ან დედოფალი, არამედ სწორედ მშრომელი ხალხი იყო უზენაესი მმართველი. ირონია კი იმაში მდგომარეობდა, რომ ეს „სასახლეები“ სწორედ იმ ხალხს სჯიდა, ვისთვისაც ისინი შენდებოდა: ამ მეტროსადგურების მშენებლობები საშინელი სამუშაო პირობებით იყო სახელგანთქმული.
თუმცა ლამაზი მეტროსადგურები მხოლოდ რუსეთის პრივილეგია არაა – მათ შორის შავბნელი პრეისტორიის მხრივაც, რადგან წარმოდგენა მეტროზე, როგორც დაბინძურებულ და ვირთხებით სავსე ადგილზე ბევრ ქვეყანაში არსებობს.
რაც შეეხება კარგ მიწისქვეშა სივრცეებს – ლონდონში, ნიუ-იორკში, ტორონტოში, პარიზსა თუ კიევში ბევრია მეტროსადგური, რომლებშიც ადამიანები არა მხოლოდ ერთი ადგილიდან მეორემდე მისასვლელად ჩადიან, არამედ სივრცის დიზაინით დასატკბობადაც. ზოგიერთი ასეთი სადგური მომაჯადოებელია თავისი სიძველით, ზოგი კი – თანამედროვეობით.
ლონდონის მეტროპოლიტენი, რომელსაც თავიდან Metropolitan Railway ეწოდებოდა, მსოფლიოს უძველესი მიწისქვეშა რკინიგზაა. ლონდონის მეტრო 1863 წელს გაიხსნა ცხენოსანი საგზაო მოძრაობის პრობლემის გადასაჭრელად. მან ქალაქის ცენტრი და რკინიგზის სადგურები ერთმანეთს დაუკავშირა. დღესდღეობით ლონდონს 270 მეტროს სადგური აქვს და წლიურად 1.3 მილიარდი ადამიანი გადაჰყავს.
1884 წელს, ლონდონის მეტროს გახსნიდან 20 წლის შემდეგ, ჟურნალი „ტაიმსი“ წერდა, რომ სიბინძურის, მტვრის, სიბნელის, სივიწროვისა და მსგავსი მიზეზების გამო „მეტროთი მგზავრობა მსუბუქი ფორმის წამებაა, რომელსაც არჩევანი რომ ჰქონდეს, ადამიანი აუცილებლად თავს აარიდებდა.“ ერთი საუკუნის შემდეგ, ადამიანებს მსოფლიოს ბევრ წერტილში უკვე აქვთ საშუალება დატკბნენ მშვენიერი სადგურებით, იმის მიუხედავად, რომ მეტროზე ადამიანების უმრავლესობას მაინც საუკუნის წინანდელი წარმოდგენა აქვს.
ქვემოთ შეგიძლიათ დაათვალიეროთ გალერეა, რომელიც მსოფლიოს 50 ულამაზეს მეტროს სადგურს გაგაცნობთ.
ავტორები: დევიდ სიმ, სემ იერლი
წყარო: https://newsweek.com
